Nhà đầu tư mới nên lựa chọn cổ phiếu ra sao để giảm thiểu rủi ro?

Mục tiêu của các nhà đầu tư CK (NĐT) là kiếm được lời tốt, đầu óc nhẹ nhàng, thoải mái để còn lo công việc thường ngày của mình và luôn cảm thấy an bình và hạnh phúc. Đầu tư CP có lãi cao và cũng đồng hành với nhiều rủi ro. Vậy đầu tư vào các CP nào để có lãi tốt nhưng rủi ro ở mức thấp có thể chấp nhận? Những gì diễn ra trên thị trường chứng khoán (TTCK) VN cũng đã diễn ra trên TTCK thế giới. Bởi vậy việc xem các số liệu thống kê để có bài học cho mỗi người là quan trọng. Thống kê 75 năm của TTCK Mỹ cho thấy đầu tư vào CP công ty vốn hóa nhỏ có tỷ suất lợi nhuận 17,3%/năm cao hơn so với công ty vốn hóa lớn 13%, tuy nhiên nó rủi ro hơn thể hiện qua độ lệch chuẩn tương ứng là 33,4% và 20,2% (nguồn: Stocks, Bond, Bills & Inflation 2001 year book).

Giá CP biến động từng giây theo cung cầu thị trường, tổng hòa của nhiều yếu tố như sở thích, nhất là tâm lý của NĐT. Không ai có thể chắc chắn được giá CP sẽ lên hay xuống trong một ngày cụ thể. Nhưng có một điều chắc chắn là trong dài hạn, giá CP luôn vận động quanh giá trị nội tại (thực) của nó. Nếu doanh nghiệp kinh doanh tốt, thì giá CP của nó ngày càng tăng. Hiện nay đang có trào lưu đầu tư vào CP thị giá thấp. Nhưng CP thị giá thấp không phải là CP rẻ, không giảm rủi ro. NĐT khôn ngoan là tìm và đầu tư vào các CP đang được thị trường định giá thấp hơn giá trị nội tại của nó. Khi các thông tin đúng có sẵn trên thị trường, giá các CP này sẽ tăng lên để phản ánh đúng giá trị thực của nó. Các CP trong thời kỳ điều chỉnh tăng giá này gọi là các CP tăng trưởng (growth stocks).

Để giảm thiểu rủi ro, chiến lược các nhà đầu tư thường gồm (1) Phân bổ giá trị đầu tư cho một số ngành và với số tiền lớn vào các CP có nền tảng kinh doanh tốt, có định giá hấp dẫn, và (2) Dùng một phần nhỏ để đầu tư vào các CP có tính thị trường cao trong từng thời kỳ, nếu NĐT theo dõi thị trường thường xuyên.